Wyłącznik różnicowoprądowy – czym jest i do czego służy?

Wyłącznik różnicowoprądowy to ważny element zabezpieczający instalację elektryczną, który chroni m.in. przed porażeniem podczas pośredniego lub bezpośredniego kontaktu z prądem. Na czym polega działanie tego osprzętu i na co zwrócić uwagę przed jego zakupem?

Jeszcze do niedawna wyłączniki różnicowoprądowe były nieobecne w instalacjach elektrycznych. Obecnie ich zastosowanie jest obowiązkiem i znajdziemy je w każdej domowej rozdzielnicy. Osprzęt ten skutecznie chroni nie tylko przed porażeniem prądem, ale też minimalizuje ryzyko wystąpienia pożaru spowodowanego awarią sieci elektrycznej.

Jak działa wyłącznik różnicowoprądowy?

Wyłącznik instaluje się w taki sposób, by przechodziły przez niego przewody fazowe i zerowy. W normalnych warunkach prąd płynący w obwodzie ma taką samą wartość, co prąd znajdujący się w kablu zerowym. Jeśli jednak dojdzie do uszkodzenia instalacji, wówczas prąd ucieka i np. znajduje się na obudowach lub osłonach urządzeń elektrycznych. Wtedy wartość prądu w przewodach fazowych i zerowym jest inna, a różnica tych wielkości potocznie nazywa się prądem różnicowym. Wyłącznik różnicowoprądowy ma za zadanie odłączyć instalację od zasilania, w momencie wykrycia tego typu awarii.

Budowa wyłącznika różnicowoprądowego

Tradycyjny wyłącznik różnicowoprądowy składa się z czterech elementów: zestyków torów prądowych, wraz z przyciskiem załączającym działanie urządzenia, wyzwalacza, będącego najczęściej spolaryzowanym przekaźnikiem, obwodu testowania, który umożliwia sprawdzenie jego działania, a także przekładnika Ferrantiego. Ostatnia z wymienionych części składkowych jest kluczowa dla poprawnego działania wyłącznika. To właśnie ona odpowiedzialna jest za pomiar prądu upływu.

Rodzaje wyłączników różnicowoprądowych

Wyłączniki różnicowoprądowe różnią się od siebie obsługiwanym prądem różnicowym:

• do 30 mA – wyłączniki wysokoczułe. Stosowane tam, gdzie zagrożenie pożarem spowodowanym uszkodzeniem instalacji elektrycznej jest bardzo wysokie (np. kuchniach, łazienkach, szklarniach, warsztatach itd.),

• od 30 do 500 mA – wyłączniki średnioczułe. Instalacje w budynkach mieszkalnych, ale także na placach budowy,

• od 500 mA – wyłączniki niskoczułe. Stosowane w obwodach o dużym prądzie upływu oraz stosowane jako główny wyłącznik instalacji elektrycznej.

O czym należy pamiętać?

Trzeba mieć na uwadze, że wyłącznik różnicowoprądowy stosuje się najczęściej jako dodatkową ochronę instalacji elektrycznej. Osprzęt nie zawsze uratuje człowieka przed porażeniem. Najczęściej używane wyłączniki o znamionowym prądzie różnicowym 30 mA uruchamiają się już przy prądzie 20 mA. Prąd o mniejszym natężeniu umożliwia oderwać się osobie porażonej od uszkodzonej instalacji, ale bywa, że jest groźne dla życia i zdrowia.

Specjaliści radzą też, by przynajmniej raz w miesiącu używać przycisku testowego, który sprawdzi, czy wyłącznik działa poprawnie. Nie należy jednak zbyt często poddawać urządzenia próbie, by nie zużywać jego mechanizmów.