„Erbetka” – czym jest? Do czego służy?

Erbetka to potoczna nazwa rozdzielnicy budowlanej (RB). Urządzenie to ma za zadanie dostarczyć zasilanie sprzętom wykorzystywanym na budowie i - obok wewnętrznej linii zasilającej - jest to jedna z dwóch rzeczy, które szczególnie powinny interesować inwestora.

Aby energia elektryczna rozsyłana przez sieć mogła dotrzeć na działkę budowlaną i być tam wykorzystana, potrzebna jest instalacja składająca się z kilku elementów. Skrzynka przyłączeniowa, licznik energii i kabel przyłączeniowy to składowe leżące w gestii zakładu energetycznego. Natomiast za wewnętrzną linię zasilającą i erbetkę odpowiada właściciel budowy.

Rozdzielnica budowlana) niezbędna jest do tego, żeby na działce budowlanej podłączyć prąd i zasilać urządzenia zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz powstającego budynku. Erbetka podłączona jest bezpośrednio do wewnętrznej linii zasilającej, czyli kabla będącego odgałęzieniem linii energetycznej.

Jak zbudowana jest erbetka?

Erbetka to skrzynka, w której znajduje się najczęściej aparatura pomiarowa, sterownicza, sygnalizacyjna, zabezpieczająca oraz rozdzielająca. Dobór konkretnego rodzaju urządzenia powinien być dopasowywany do specyfiki placu budowy oraz zasilanych odbiorników.

Wewnątrz rozdzielnicy znajdują się przede wszystkim zabezpieczenia w postaci wyłączników nadmiarowo-prądowych (opcjonalnie wyłączniki różnicowoprądowe). Erbetka posiada również gniazda (zarówno jednofazowe jak i trójfazowe) i zaciski przyłączeniowe (w tym na przewód neutralny i przewód ochronny). Od zacisków wyprowadzone są przewody do tzw. różnicówki, czyli wyłącznika różnicowoprądowego służącego do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Natomiast z różnicówki napięcie rozprowadzane jest na wyłączniki nadprądowe, a dalej do odpowiednich gniazd. Przewody ochronne poprowadzone są bezpośrednio do gniazd (z pominięciem zabezpieczeń), ponieważ przewód ochronny żadnej sytuacji nie może być przerywany.

Ze względu na zawartość i specjalne zadania erbetki, jej obudowa powinna charakteryzować się wysokim stopniem ochrony, o czym informuje tzw. współczynnik IP, mówiący o odporności urządzenia na wilgoć, zapylenie, zachlapanie, skrajne temperatury itp. Solidnie wykonana erbetka będzie szczelna i wytrzymała, dzięki czemu będzie można użytkować jej bezpiecznie i wygodnie wewnątrz i na zewnątrz budynku. Rozdzielnice często wykonuje się z tworzywa sztucznego (np. SMC), niektóre dodatkowo lakierowane są filtrem, który chroni obudowę przed skutkami promieniowania UV.

Inny typ rozdzielnic wykonywany jest z lekkiej obudowy metalowej lub cięższej stalowej. Tego rodzaju elementy łączone są nitami lub spawane i malowane proszkowo, co pomaga chronić je przed utlenianiem się metalu.

Obudowy mają zwykle kolor jasno szary, posiadają drzwi na zawiasach zamykane na klucz, a często także zastaw zaczepów do montowania natynkowego. W ofercie są także modele, w których zastosowano różne uchwyty montażowe, dzięki czemu skrzynkę przytwierdzić można do dowolnego podłoża za pomocą śrub i kołków montażowych. Wyposażenie i rozwiązania konstrukcyjne rozdzielnic budowlanych określane są przez normy PN-HD 60364-7 704 „Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje na terenie budowy i rozbiórki”.

Jak wybrać erbetkę?

Wybierając rozdzielnicę budowlaną należy zastanowić się ile gniazd jednofazowych i trójfazowych potrzebujemy, jakie zabezpieczenia powinna zawierać i jaki stopień ochrony IP wymagany będzie dla obudowy, ewentualnie z jakiego materiału powinna być wykonana. Wszystko to będzie miało wpływ na użytkowanie urządzenia w danych warunkach.

Liczba gniazd w erbetce powinna uwzględniać zapotrzebowanie na całym placu budowy. W przypadku domu jednorodzinnego optymalne będzie urządzenie zawierające 4 gniazda jednofazowe i 2 gniazda trójfazowe, przy czym warto pamiętać też o możliwości użycia przedłużaczy i rozdzielaczy.

Koszt najprostszej erbetki to około 100 – 200 zł, natomiast modele z większa liczbą elementów kosztują około 500 – 700 zł. Kilkaset złotych zapłacić trzeba też za podłączenie urządzenia (w zależności od wykonawcy prac jest to około 200 – 400 zł).