Połączenie wyrównawcze - czym jest?

Połączenie wyrównawcze służy wyrównaniu potencjałów elektrycznych i jest jednym ze środków ochrony przeciwporażeniowej, odgromowej i przepięciowej. Decyduje zatem w dużym stopniu o bezpieczeństwie instalacji elektrycznej.

Połączenia wyrównawcze to - w dużym uproszczeniu - sposób ochrony polegający na tym, że galwanicznie łączy się ze sobą wszystko, co przewodzące. Efekt jest taki, że w całym układzie nie powinna pojawiać się różnica potencjałów zagrażająca porażeniem.

Połączenie wyrównawcze to połączenie elektryczne między różnymi częściami przewodzącymi. Jego zadaniem jest sprawić, aby miały one zbliżony potencjał, stosuje się je zatem dla zmniejszenia tzw. napięć dotykowych. Zastosowanie połączeń wyrównawczych ma na celu ograniczenie napięć występujących pomiędzy różnymi częściami przewodzącymi do wartości dopuszczalnych długotrwale w danych warunkach środowiskowych.

Rodzaje połączeń wyrównawczych rozróżnia się biorąc pod uwagę zasięg ich działania (połączenia wyrównawcze główne i miejscowe), nakaz lub zakaz ich połączenia z ziemią, a także tzw. obciążalność prądową.

Połączenia wyrównawcze główne

Połączenie wyrównawcze główne łączy ze sobą główny przewód ochronny PE (ang. protective earth - uziemiony przewód niepodlegający obciążeniu prądami roboczymi, z którym łączy się części przewodzące dostępne i który stanowi element ochrony przez samoczynne wyłączanie zasilania), główny przewód lub szynę uziemiającą metalowe rury instalacji zasilających budynek (woda, gaz), elementy metalowych konstrukcji budynku, instalację C. O., systemów klimatyzacji i metalowe elementy okablowania telekomunikacyjnego.

Jeżeli to możliwe, połączenia wyrównawcze powinny być bezpośrednie i łączyć galwanicznie określone części przewodzące przewodami wyrównawczymi. Wtedy łączone elementy stale mają zbliżony potencjał. Tylko tak wykonuje się połączenia wyrównawcze ochronne, dla celów ochrony przeciwporażeniowej, a także tzw. połączenia wyrównawcze funkcjonalne.

Połączenia wyrównawcze miejscowe

Połączenia wyrównawcze miejscowe, wykonane w innych miejscach niż połączenia wyrównawcze główne, tworzą tzw. strefę ekwipotencjalną (równego potencjału) w części lub w całym budynku. Zasięg ich strefy ekwipotencjalizacji jest ograniczony do wnętrza urządzenia elektrycznego (np. rozdzielnicy, sterownicy, przekształtnika), pojedynczego pomieszczenia (łazienki, sauny, serwerowni czy krytego basenu pływackiego), zespołu funkcjonalnie powiązanych pomieszczeń (bloku operacyjnego, oddziału intensywnej opieki medycznej, stacji dializ, ośrodka obliczeniowego, zespołu pomieszczeń hodowli zwierząt) bądź obiektu na terenie odkrytym (basenu pływackiego, fontanny, kempingu).

Połączenia te mogą być wykonywane bez pośrednictwa szyny wyrównawczej, jeżeli wymagania dodatkowe dla obiektów specjalnych jej nie uwzględniają. W pierwszej kolejności (tak jak i w przypadku połączeń wyrównawczych głównych) wykonywane są w celach ochrony przeciwporażeniowej - najczęściej jako miejscowe połączenia wyrównawcze ochronne uziemione.

Są one stosowane w części budynku, obejmują tylko określone urządzenia i stanowią redundancję (nadmiar) w odniesieniu do połączeń ochronnych PE pod warunkiem, że mają osobny zacisk wyrównawczy i oddzielny przewód wyrównawczy, ułożony osobno.

Połączenia wyrównawcze odgrywają istotną rolę w układach ochrony przeciwporażeniowej, ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej, ochrony przeciwzakłóceniowej, ochrony przeciwwybuchowej i przeciwpożarowej, ochrony przeciwkorozyjnej i ochrony przed elektryzacją statyczną.