Oświetlenie awaryjne – gdzie musi się znajdować?

Oświetlenie awaryjne jest według obowiązujących przepisów stosowane podczas awarii zasilania urządzeń wykorzystywanych w ramach oświetlenia podstawowego. Ma ono za zadanie zachować bezpieczeństwo osób przebywających w pomieszczeniu i, jeśli to możliwe, ciągłość pracy.

Czym dokładnie jest oświetlenie awaryjne informuje nas norma PN-EN 1838, która tym mianem określa dwa typy iluminacji – zapasowe oraz ewakuacyjne (w tym oświetlenie drogi ewakuacyjnej, strefy otwartej oraz strefy wysokiego ryzyka). Norma ta precyzuje również, że oświetlenie ewakuacyjne nie może pełnić roli zapasowego. Wszystko dlatego, że nie jest ono w stanie zapewnić ciągłości pracy w danym miejscu.

Gdzie należy stosować oświetlenie awaryjne?

Oświetlenie awaryjne należy stosować wszędzie tam, gdzie nawet chwilowa awaria zasilania urządzeń wykorzystywanych do oświetlenia podstawowego może powodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, poważne zagrożenie dla środowiska lub straty materialne. Mówi o tym Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku. Budynki, które z różnych przyczyn narażone są na zdarzenia mogące doprowadzić do awarii oświetlenia podstawowego, muszą być wyposażone w dwa dodatkowe i niezależne typy iluminacji – zapasowe oraz ewakuacyjne.

Oświetlenie zapasowe ma za zadanie zapewnić osobom przebywającym w danym pomieszczeniu możliwość kontynuowania pracy lub jej bezpieczne zakończenie. Z kolei oświetlenie ewakuacyjne pomaga w chwili zagrożenia życia lub zdrowia opuścić budynek. Według przepisów odpowiednie oznaczenia świetlne muszą znajdować się m.in.:

• na widowniach sal widowiskowych (np. kino, teatr),

• audytoriach, salach konferencyjnych, czytelniach i lokalach o przeznaczeniu rozrywkowym, salach sportowych mogących pomieścić więcej niż 200 osób,

• pomieszczeniach o powierzchni powyżej 2000 m2 w budynkach użyteczności publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz budynkach produkcyjnych i magazynowych,

• pomieszczeniach takich jak garaże oświetlone wyłącznie światłem sztucznym w przypadku powierzchni 1000 m2,

• na drogach ewakuacyjnych wszystkich wymienionych powyżej oraz w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych do użytku osób o ograniczonej zdolności poruszania się,

• na drogach ewakuacyjnych w wysokich i wysokościowych budynkach użyteczności publicznej,

• w budynkach tymczasowych przeznaczonych do celów widowiskowych lub innych zgromadzeń ludzi.

Jak powinno zostać wykonane oświetlenie awaryjne?

Prawo budowlane nakazuje, by oświetlenie awaryjne zostało zaplanowane przez uprawnionego projektanta instalacji elektrycznych. Plan musi zostać sporządzony zgodnie z obowiązującymi wymaganiami i normami. Szczegółowe zalecenia do wykonania oświetlenia awaryjnego mogą różnić się w zależności od przeznaczenia budynku, jego powierzchni, liczby kondygnacji itp.

Zanim projekt instalacji zostanie zrealizowany, musi dodatkowo być uzgodniony z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych. Wykonanie oświetlenia awaryjnego należy zlecić wykwalifikowanemu fachowcowi. Zrealizowany projekt zostaje oddany do użytku dopiero po przeprowadzeniu tzw. prób odbiorczych potwierdzających jego poprawne działanie.