Barwa światła - jakie są jej rodzaje? Jak dobrać barwę do danego pomieszczenia?
Barwa światła oraz jego natężenie to dwa najistotniejsze czynniki przy projektowania systemu oświetlenia każdego pomieszczenia. Należy je dostosować przede wszystkim do przeznaczenia danego miejsca oraz do efektu, jaki chcemy osiągnąć.
Barwa światła ściśle związana jest z temperaturą barwową (TC), która dotyczy tego, jak ciepłe (w sensie barwy) jest dane światło i wyrażana jest w Kelwinach (K). Im wyższa jest wartość tego współczynnika, tym światło jest zimniejsze i bielsze, a im niższa - tym cieplejsze i bardziej żółte. Dla porównania: płomień świeczki to światło o temperaturze barwowej około 1500-2000K, żarówka halogenowa to 2700 - 3000K, 5500K to przybliżona wartość dla barwy lampy błyskowej
Jakie są rodzaje barwy światła?
Światło ciepłe charakteryzuje się temperaturą barwową poniżej 3500K, światło neutralne osiąga wartość w przedziale 4000-4500K, a barwa zimna ma powyżej 5500K. Każda inaczej wpływa na ludzki organizm, co przekłada się na jej zastosowanie. Od barwy światła zależy też wygląd oświetlanych obiektów.
Światło zimne mocno pobudza i sprzyja koncentracji, a także pomaga postrzegać szczegóły, ale może zniekształcać odbiór kolorów. Tego rodzaju oświetlenie tworzy surowy klimat i stosuje się je np. w gabinetach dentystycznych, halach produkcyjnych i innych miejscach, w których wykonywana jest praca wymagające dużej precyzji. Z powodzeniem może być stosowane także jako oświetlenie punktowe przy biurku.
Światło neutralne również ma właściwości pobudzające, ale przy tym nie przekłamuje kolorów. Dlatego sprawdza się jako oświetlenie ogólne i stosowane jest często w biurach oraz budynkach użyteczności publicznej.
Światło ciepłe może wpływać na odbiór kolorów, ale w taki sposób, że tworzy we wnętrzu spokojny i przytulny klimat. Przy takim świetle dobrze się wypoczywa.
Jaka barwa w kuchni, a jaka w pokoju?
Najbardziej ogólne zasady mówią, że barwą ciepłą należy oświetlić te pomieszczenia, w których chcemy uzyskać przytulne wrażenie. Takie lampy sprawdzą się więc w sypialni albo w salonie, o ile nie zamierzamy czytam tam książek.
W miejscach, w których wytężamy wzrok (czyli np. coś piszemy albo czytamy) lepiej jest zastosować światło zbliżone do zimnego, a przestrzenie bardziej uniwersalne (jak przedpokój albo nawet kuchnia) dobrze jest oświetlić światłem naturalnym.
Często zdarza się jednak, że w jednym pomieszczeniu potrzebujemy różnego rodzaju oświetlenia, bo np. w salonie zwykle odpoczywamy, ale czasami lubimy też poczytać. Podobnie może być w łazience: miło jest mieć tam ciepłe, łagodne oświetlenie, ale do wykonania precyzyjnego makijażu lepsze byłoby zimne. W takich przypadkach najlepiej jest zdecydować się na rozwiązania mieszane i np. w salonie oświetlonym ogólnie żarówką emitująca ciepłe światło, przy fotelu postawić lampkę z żarówką świecącą barwą zimniejszą. Podobnie w łazience warto zastosować ogólne neutralne lub ciepłe oświetlenie, przy lustrze dodatkowo montując żarówki innego rodzaju. Do tego rodzaju aranżacji wykorzystać można kinkiety, lampy ścienne albo specjalne systemy do podświetlenia półek.
Warto pamiętać jednak o tym, że rodzaj oświetlenia powinien współgrać z wyposażeniem wnętrza, ponieważ barwa światła będzie miała także wpływ na to, jak postrzegamy kolory w pomieszczeniu. Dlatego jeśli w wystroju dominują raczej chłodne barwy, podobną barwę powinno mieć światło. Pomieszczenie udekorowane w ciepłej kolorystyce lepiej jest natomiast oświetlać żarówkami o barwie światła około 3000K.
Najnowsze rozwiązania i możliwości, jakie dają
Jeśli trudno nam jest zaplanować, jakiego dokładnie światła będziemy potrzebować w danym pomieszczeniu, można skorzystać z rozwiązań łączących w sobie kilka opcji. Ciekawą propozycją są np. żarówki z możliwością przyciemnienia i takie, które świecą światłem o różnych barwach, emitując też różną jego ilości. Nowoczesne oprawy podłączone mogą być też do systemu, który pozwala sterować nimi za pośrednictwem Internetu, przy wykorzystaniu aplikacji mobilnej.
Na rynku dostępne są też zestawy, w skład których wchodzą lampy emitujące nie tylko białe, ale i kolorowe światło. Zastosowane np. w pokoju dziecięcym pozwalając osiągać ciekawe efekty wpływające na trakcyjność pomieszczenia.